Mae'r Dref Werdd yn ôl!

Rhan o erthygl am gynlluniau amgylcheddol Y Dref Werdd, o rifyn Mehefin.

Wedi cyfnod o seibiant, mae’r prosiect wedi llwyddo i sicrhau cyllid gan y Loteri Fawr am y tair blynedd nesaf dan y cynllun - ‘Datblygu Tref Werdd Ddyfeisgar’

Bydd cyfleoedd i drigolion Bro Ffestiniog gymryd rhan mewn nifer o brosiectau, fel lleihau defnydd o ynni yn y cartref, hyfforddiant sgiliau cefn gwlad, a chyfleoedd i wirfoddoli mewn gwahanol agweddau o’r gwaith.

Bydd y cynllun yn dilyn y llwyddiant a ddeilliodd o waith ‘Y Dref Werdd’ fel prosiect a gychwynodd yn ôl yn 2006. Nod hwnnw oedd sefydlu’r corff ac hefyd, i greu gweithgareddau fyddai’n helpu i wella amgylchedd Bro Ffestiniog, lleddfu tlodi ac adfywio’r ardal. Roedd y prosiect yn llwyddiannus iawn wrth ddatblygu nifer o gynlluniau penodol a oedd yn arloesol ac ymarferol. Datblygwyd llawer o bartneriaethau a oedd yn cynnwys asiantaethau cenedlaethol, mudiadau a grwpiau cymunedol ac unigolion. Bwriad y cynllun ‘Datblygu Tref Werdd Ddyfeisgar’ yw parhau gyda’r partneriaethau a’r gwaith hwnnw.

Cyn i’r prosiect gwreiddiol ddod i ben yn 2013, sefydlwyd dwy brif bartneriaeth a fydd yn parhau i ddatblygu’r gwaith, sef, ‘Partneriaeth Afonydd Bro Ffestiniog’ - a fydd yn ceisio codi safon ecolegol pedair afon benodol - Barlwyd, Bowydd, Dubach a Teigl, yn ogystal â’u cadw’n lân a thaclus. Bydd hefyd sesiynau addysgol am yr afonydd yn cael eu cynnig i ysgolion yr ardal.

Sefydlwyd y ‘Bartneriaeth Rhododendron’ hefyd a'r cam nesaf fydd ymgynghori efo’r gymuned leol a darganfod ffynhonellau ariannol i wneud ceisiadau i gychwyn ar y gwaith o'i reoli.

Bydd cynllun arall yn cyd-weithio â 90 o aelodau’r gymuned i gynnig hyfforddiant mewn sgiliau cadwraeth, a hynny drwy dargedu’r ifanc a'r di-waith, er mwyn eu helpu i sicrhau cyflogaeth yn y maes.

Yn dilyn llwyddiant y ‘Clwb Natur’ i blant ysgolion cynradd yr ardal, bydd y staff rwan yn ei ddatblygu ymhellach, trwy ddilyn yr hyn a ddeilliodd o’r cwrs ‘Cynefin a Chymuned’, a ddatblygwyd yn wreiddiol gan Antur Stiniog ar gyfer oedolion. Bydd cyfle i blant a phobl ifanc gymryd rhan i ddysgu am amrywiaeth o bynciau, yn cynnwys hanes, bywyd gwyllt, archeaoleg a threftadaeth ardal Bro Ffestiniog, a derbyn cymhwyster ar ddiwedd y cwrs.

[Bydd darllenwyr Llafar Bro hefyd yn cofio'r golofn fisol ar faterion amgylcheddol -Y Golofn Werdd- a ymddangosodd yn y papur am gyfnod, a'r rhifyn gwyrdd unigryw, yn hyrwyddo Gwyl yr Wythnos Werdd a'r Ffair Werdd. Gol.]

Dros y 3 mlynedd nesa' bydd 100 o deuluoedd yn cael arweiniad i leihau’r defnydd o ynni yn eu cartrefi ac arbed oddeutu £400 y flwyddyn. Bydd y prosiect hefyd yn cydweithio gyda theuluoedd i leihau’r maint o wastraff bwyd y maent yn ei daflu allan.

Cafwyd lawnsiad yn ‘Siop Antur Stiniog’ ar ganol Mehefin 16eg, lle cafodd unigolion, grwpiau cymunedol a mudiadau alw heibio i gael sgwrs ac i drafod y cynllun.

Mae pedwar aelod o staff wedi eu penodi o’r newydd, sef, Gwydion ap Wynn, Rheolwr y Prosiect, Meilyr Tomos, Swyddog Prosiect Ynni / Bwyd, Gwen Alun, Swyddog Prosiect Amgylcheddol a Maia Jones, Swyddog Cyswllt Y Dref Werdd.