tag:blogger.com,1999:blog-54431870778851726292024-03-14T10:04:13.386+00:00Llafar BroPapur misol cylch StiniogWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.comBlogger1080125tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-86157687954010164992024-03-14T10:03:00.002+00:002024-03-14T10:03:14.360+00:00Pwy a Saif Gyda Ni?Cafwyd noson arbennig arall o adloniant; diwylliant; chwyldro ar nos Wener olaf Ionawr, yng nghaffi Antur Stiniog. Hon oedd y cyntaf o dair noson ym misoedd cyntaf 2024, dan ofal cangen Bro Ffestiniog o’r ymgyrch dros annibyniaeth i Gymru. Efallai y cofiwch bod 5 noson wedi eu cynnal yng nghyfres Caban y llynedd.Llun gan Hefin JonesY bytholwyrdd Tecwyn Ifan oedd yn canu y tro hwn, gydag ambell i Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-87925192911402501422024-03-08T12:47:00.003+00:002024-03-08T12:47:46.571+00:00Tad a Mab DisglairRoedd G.J. Williams yn brifathro Ysgol Gynradd Glanypwll yn 1862, pan gyhoeddodd ei lyfr Hanes Plwyf Ffestiniog o’r Cyfnod Boreuaf. Ond cyn dilyn cwrs yng Ngholeg Normal Bangor bu’n gweithio yn chwarel Llechwedd, ac roedd ganddo enw am fod yn ddaearegwr galluog. Yn 1891 derbyniodd gymhorthdal gan y Gymdeithas Ddaearegol at gyhoeddi ysgrifau ar fynyddoedd Manod a Moelwyn. Camwaith y tadDoedd Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-68528161787709527952024-03-04T18:13:00.002+00:002024-03-04T18:13:15.976+00:00Hanes Rygbi Bro- Tymor 1989-90Hanes Clwb Rygbi Bro Ffestiniog o ddyddiadur rygbi Gwynne Williams Mehefin 1989Pwyllgor: Cae – Cyflwr da, Jon wedi ei dorri; Pyst – wedi’u paentio gan Malcolm, Marc, A, Tony a GwynneGorffennaf Cyfarfod swyddogion Clwb a Bwrdd Datblygu – yn gefnogolPwyllgor Cae – Wedi codi pyst a pyst lampau – cymorth John Harries/Merched yn glanhau/pres y bar i Post Tanygrisiau (Fred)/Rhodd –i hogia Traws Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-61318422766090357682024-02-28T18:02:00.001+00:002024-02-28T18:02:05.119+00:00Ffrae iaith HSBCTrist iawn fu’r dadlau diweddar am y Gymraeg â banc HSBC. Mae’r banc hwnnw bellach, fel sy’n hysbys i lawer, wedi penderfynu cau eu gwasanaeth ffôn Cymraeg. Yr unig ffordd o allu ymwneud efo ‘banc lleol y byd’ yn Gymraeg bellach yw drwy gael rhywun i’ch ffonio’n ôl – mewn tridiau. Fel pe bai gan bobl y moethusrwydd o allu aros tridiau i siarad efo rhywun am faterion ariannol sydd yn aml agenWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-50588839434404249012024-02-22T12:00:00.001+00:002024-02-22T12:00:00.149+00:00Stolpia- Tywydd Gaeafol (II)Pennod arall yng nghyfres Steffan ab Owain Ar wahân i ryw ychydig nosweithiau o rew, tywydd gwlyb a gwyntog a gawsom gan fwyaf ym mis Rhagfyr gydag un storm ar ôl y llall. Yn wir, bu sawl diwrnod yn ddigon tyner er nad oedd yn heulog. Tybed sut fath o dywydd a gawn yn ystod 2024? Amser a ddengys, ynte?Soniwyd eisoes am rai o’r gaeafau caled a gafwyd yma yn ein bro a rhannau eraill o Gymru gynt ynWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-28651725432462753482024-02-20T12:00:00.001+00:002024-02-20T12:00:00.130+00:00Y Dref Werdd- Gerddi CymunedolI’r rhai ohonoch sydd heb fod i erddi Maes y Plas, beth am fynd yno am dro? Gardd farchnad gymunedol yw hi yn y Manod, lle mae digon o fwrlwm i’w gael. Mae yna dwnnel polithîn a llawer o lysiau yn tyfu yno’n barod. Gan fod yr ardd yn fawr, mae'n brosiect ymarferol iawn. Os hoffech chi gymryd rhan yn y prosiect cyffrous hwn i ddysgu sgiliau garddio newydd, bod allan yn yr awyr iach, cadw’n Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-69585940547036552312024-02-17T12:00:00.012+00:002024-02-17T12:00:00.132+00:00Yr Hawl i GartrefYm mis Tachwedd, ymwelodd trelar ‘Deddf Eiddo’ Cymdeithas yr Iaith â’r fro, gan basio drwy storm fawr ar Fwlch y Gorddinan ar ei ffordd yma. Roedd y trelar yn teithio drwy Gymru i gynhadledd Deddf Eiddo’r Gymdeithas yng Nghaerdydd gan ymweld â chymunedau gwahanol ar hyd y ffordd. Galwyd yng nghaffi Antur Stiniog, lle clywed am ddatblygiad tai dan arweiniad y gymuned gyda Ceri a GwenlliWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-91199469268875732972024-02-15T18:02:00.002+00:002024-02-15T18:02:47.743+00:00Senedd ‘Stiniog- Stwlan a llinellau MelynNewyddion o Gyngor Tref Ffestiniog Daeth mwy o newyddion da ar ddiwedd 2023 wrth i aelod newydd arall ymuno â’r Cyngor. Golygai hyn fod chwe chynghorydd newydd wedi ymuno dros y misoedd diwethaf. Dyma restr y wardiau a’u cynghorydd ar hyn o bryd:Bowydd a Rhiw (5 sedd)Rory Francis, Morwenna Pugh, Troy Maclean, Peter Alan Jones a David Meirion Jones.Tanygrisiau (1 sedd)Dafydd Dafis.Conglywal Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-69508856367596857162024-02-08T19:25:00.001+00:002024-02-08T19:25:15.689+00:00John Cowper Powys ym Mlaenau FfestiniogYm mis Mehefin 2023, aeth trigain mlynedd heibio ers marwolaeth un o awduron pwysicaf yr iaith Saesneg a hynny yn yr Ysbyty Goffa yn y Blaenau. Penderfynais ail ddarllen ei nofel fawr a maith, Owen Glendower, yn ystod yr haf y llynedd ac mae bellach yn fis Ionawr a dw i’n dal i’w darllen. Clamp of nofel ond anodd yw darllen ac mae’n fwy o ffantasi na nofel hanesyddol! Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-24316577707756012472024-01-31T12:00:00.002+00:002024-02-28T11:50:56.224+00:00Stolpia- Tywydd GaeafolPennod arall yng nghyfres Steffan ab Owain O edrych yn ôl ar rai o’r gaeafau caled a fu yng Nghymru a gweddill Prydain tros y canrifoedd gwelwn bod nifer ohonynt wedi bod yn eithriadol o oer. Yn wir, ceir cyfeiriadau at rai o’r Oesoedd Canol a chynt. Bu rhai caled iawn yn yn ystod y blynyddoedd 1536/37, a 1683/84, hefyd 1708/09, 1811 a 1816, a sawl blwyddyn arall.A chanolbwyntio ar rai mwy Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-4513238450223543772024-01-27T12:00:00.001+00:002024-01-27T12:00:00.242+00:00Terry ym MhatagoniaMae Terry Tuffrey wedi dychwelyd yn ddiogel o’r Wladfa ac wedi cael amser ardderchog yn hyrwyddo’r ardal. Cafodd nifer fawr o brofiadau gwerth chweil a byddai angen rhifyn arbennig o Lafar Bro i groniclo popeth fu yn wneud yno. Diolch i Terry am fod yn llysgennad mor wych i’r ardal ym Mhatagonia a bu ei ymweliad yn un lwyddiannus iawn. Terry oedd enillydd Ysgoloriaeth Patagonia Cyngor Tref Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-49400016162148446442024-01-23T12:00:00.001+00:002024-01-23T12:00:00.130+00:00Y Gymdeithas Hanes a Rhamant BroRoedd cyfarfod mis Tachwedd y Gymdeithas yn trafod y pandemig a ddilynodd y Rhyfel Mawr yn 1918-19. Fe’i gelwid yn Spanish Flu ac anwydwst a thebyg fod enwau eraill ar yr aflwydd marwol hwn. Can mlynedd yn ddiweddarach cafwyd pandemig arall, y Covid ac roedd y sgwrs ar y Spanish Flu yn dymhorol iawn a ninnau yn dal i fod dan gysgod hwnnw a’r llanast a grewyd mewn amrywiol ffyrdd.Y siaradwr gwadd Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-20157432318391593852024-01-19T12:00:00.001+00:002024-01-19T12:00:00.134+00:00Cwpan Nazareth Nadolig 1897Ychydig wythnosau yn ôl, roeddwn yn digwydd bod yng Nghaffi Antur Stiniog yn cael paned, pan alwodd un o’r staff arnaf. Roedd gŵr o’r enw Brian Jones a’i wraig wedi teithio i’r Blaenau o Fryste er mwyn olrhain hanes ei dad, oedd yn byw yma ganol y ganrif ddiwethaf. Mi gawsom ni sgwrs ddiddorol iawn, a dywedodd mae William Haydn Jones oedd enw ei dad; roedd yn byw yn un o’r strydoedd oddi ar strydWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-27435873835055903652024-01-17T12:32:00.001+00:002024-01-17T12:32:04.370+00:00 Hanes Rygbi Bro- Tymor 1988-89Hanes Clwb Rygbi Bro Ffestiniog o ddyddiadur rygbi Gwynne Williams Mehefin 198822ain Pwyllgor-Taith Awstria/Hwngari –Archebu capiau a siwmperi; Debanturon gwreiddiol yn cadw am £500 a £25; Debaturon newydd eu derbyn am £ 750 a £25.Awst 1af Pwyllgor- Taith –30 yn mynd Capiau siwmperi a pennants wedi cyrraedd; 2 neu 3 chwaraewr o Lanelli –talu am un ac insiwrans y lleill; Traws 21 –8 tîm yn Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-56149575951387373002024-01-15T12:00:00.005+00:002024-01-15T12:00:00.126+00:00Hanes Rygbi Bro- Tymor 1987-88Hanes Clwb Rygbi Bro Ffestiniog, o ddyddiadur Gwynne WilliamsMehefin 1987Pwyllgor: Cyf-ethol John Jones, Gwilym James, Dick James, Elfed Roberts, Derwyn Williams, Jon Heath, Gwynne, Marcus Williams, Ken Roberts a Raymond Cunnington. Cyflwynodd y Llywydd newydd Gwilym Price gwpan i Adran Iau y Clwb. Sand Slitting wedi gorffen /Ysg Pwyllgor Tŷ Raymond Cunnington; Eraill: Geraint Roberts, Tony Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-69535029588569449042024-01-11T12:00:00.006+00:002024-01-11T12:00:00.139+00:00Stolpia- Ffair LlanPennod arall o gyfres Steffan ab OwainRoedd trafodaeth am ffeiriau Cymru ar raglen Aled Hughes rhai dyddiau’n ôl a chrybwyllwyd Ffair Llan gan un siaradwr arni hi. Y mae stori ‘Ffair Llan’, neu Ffair Glangaeaf (Calan Gaeaf), Llan Ffestiniog yn dyddio’n ôl ganrifoedd lawer, ac er mai ar y 13eg o Dachwedd y cynhelir hi ers degawdau bellach, ar 1af o Dachwedd yr oedd yn wreiddiol. Pa foddWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-52795091603505551702024-01-07T12:00:00.001+00:002024-01-07T12:00:00.137+00:00Rhod y Rhigymwr- Elfed ac ElfynPennod arall o gyfres Iwan MorganMewn rhifyn diweddar o’r Llafar, cyfeiriwyd at daith gerdded y Cynghorydd Elfed Wyn ab Elwyn o Fangor i lawr i’r Senedd yng Nghaerdydd - i dynnu sylw at yr angen i gael cyswllt trên rhwng y ddwy ddinas, a hynny heb orfod mynd allan o Gymru. Nodwyd fod Elfed ‘yn dipyn o ymgyrchydd’ a bod ‘ei fys ar byls popeth o bwys sy’n ymwneud â’n hunaniaeth fel Cymry.’ AmWiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-44108800754793006052024-01-03T12:00:00.005+00:002024-01-04T08:23:48.239+00:00Tŷ'r WernEr bod gweddillion yr adeilad eglwysig canoloesol oedd yn sefyll ar safle Tŷ Wern wedi eu dymchwel i wneud lle i’r adeilad presennol, mae’r adeilad ‘newydd’ yn dal i fod yn adeilad deniadol ar safle ysblennydd uwchben Dyffryn Maentwrog. Mae wedi hen gymryd ei le fel adeilad trawiadol i’w weld o bellter sylweddol yn sefyll uwchben yr Allt Goch sydd yn hen dramwyfa o Ffestiniog i lawr i’r Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-84998797367882305822023-12-31T12:00:00.020+00:002024-01-08T12:40:30.022+00:00Senedd Stiniog -cynghorwyr a chynlluniauPytiau o adroddiadau David Meirion Jones, o gyfarfodydd Cyngor Tref FfestiniogDymunwn ddiolch o galon i’r Cynghorydd Rory Francis am ysgrifennu’r golofn hon dros y cyfnod diweddar. Aelodau Newydd o’r Cyngor: Braf cael dweud, yn dilyn apêl Rory, fod dau aelod newydd wedi ymuno â’r Cyngor. Wedi i’r Cyngor gytuno i’w cyfethol, rhoddwyd croeso swyddogol i Gareth Glynne Davies a Troy Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-14470119100165669742023-12-28T12:00:00.001+00:002023-12-28T12:00:00.131+00:00Hanes Rygbi Bro- Tymor 1986-87Tymor 1986-87 o ddyddiadur rygbi Gwynne Williams Mehefin3ydd- Cyfarfod rhwng y Clwb a Bwrdd Datblygu ynghlŷn â chynlluniau’r ClwbAelodaeth Chwarae £5 / Cyffredin / Cymdeithasol £ 6 / Pensiynwyr £ 3/ Pwyllgor Tŷ Cad Glyn C / Ysg Raymond C / Cae Raymond Foel. 25ain- Gwaith sand slitting yn mynd yn ei flaen ond rhaid codi cerrig o’r cae; 80 Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-46148548511955427002023-12-24T12:00:00.001+00:002023-12-24T12:00:00.136+00:00Cynllun Gweithredu Hinsawdd GymunedolPobl Ifanc ein Bro yn Arwain y Ffordd ar yr Hinsawdd!Gyda’r hinsawdd yn y newyddion bob dydd erbyn hyn mae’n anodd anwybyddu’r angen i wneud rhywbeth amdano. Yr hyn all deimlo’n anoddach yw gwybod beth i’w wneud amdano a sut i fynd ati. Ond, na phoener, yma ym Mro Ffestiniog mae proses pwysig a chyffrous wedi bod ar y gweill gyda phobl o bob cwr o’r gymuned yn dod at ei gilydd i drafod a Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-46889766686976203432023-12-21T12:00:00.001+00:002023-12-21T12:00:00.127+00:00Stolpia -Doliau GlandŵrHen Ddiwydiannau Rhiw a Glan-y-Pwll, gan Steffan ab OwainFel y crybwyllwyd yn y rhifyn diwethaf, credaf mai yn yr 1960au y trowyd Ysgoldy Glandŵr a berthynai i’r Methodistaidd Calfinaidd yn ffatri ar gyfer gwneud cofroddion a doliau Cymreig. Drychfeddwl John E. Williams, Heulfryn, neu ‘Jake’ fel yr adnabyddid ef yn ein hardal, sef tad Davina, y ddiweddar Jayne, Jacqueline a Julianne, oedd Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-84338966023091703292023-12-17T12:00:00.002+00:002023-12-17T16:43:31.345+00:00Y Gymdeithas Hanes yn CrwydroDdiwedd Medi cafwyd y cyfarfod cyntaf yn nhymor newydd y Gymdeithas. Roedd diwedd yr wythnos honno yn Gyhydnos i rai ac Alban Arthan neu yn Fabon i eraill, roedd cyfarfod am 5.30yh yn sicrhau digon o oleuni am o leiaf dwy awr arall i wneud taith iawn o gwmpas Rhiwbryfdir. Cafwyd amser arbennig yng nghwmni Steffan ab Owain a drefnodd y noson a daethom eto i sylweddoli pwysigrwydd y Rhiw yn Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-24127260601565062572023-12-15T12:00:00.000+00:002023-12-15T12:00:00.139+00:00Gerddi Ar y Gorwel Diweddariad Cynllun Skyline Ffestiniog Prif amcan ein prosiect Skyline yw dod a bwyd, tanwydd a'r wybodaeth am gynnal ein hunain yn ôl i'r gymuned leol. Fel rhan o’r gwaith, mae cynllun i ddechrau gardd fasnachol gymunedol a fydd yn weithredol ac effeithiol. Mae’r cynllun hefyd yn gweithio i hybu bioamrywiaeth yn yr ardd, a chynnig cyfleoedd gwirfoddoli a dysgu. Wrth edrych ar ymchwil newydd a Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5443187077885172629.post-75412291250303488012023-12-13T18:32:00.003+00:002024-01-04T12:14:33.071+00:00Mwy o Adloniant; Diwylliant; Chwyldro!Cafwyd dwy noson o ganu a sgwrsio eto yng Nghaffi Antur Stiniog, dan ofal cangen leol yr ymgyrch dros annibyniaeth i Gymru. Cynhelir Cyfres Caban er mwyn cynnig adloniant a diwylliant a chyfle i drafod a chodi ymwybyddiaeth am yr hyn y medrwn ni wneud dros ein hunain fel cymuned a chenedl.Ar nos Wener olaf mis Medi cafwyd caneuon a straeon difyr a digri gan Mair Tomos Ifans, a cherddi gan Wiliashttp://www.blogger.com/profile/11868773179794600451noreply@blogger.com0