Cloddio Cwmorthin

Diweddariad ar brosiect Cwmorthin gan Mel ap Ior Thomas, gyda Marian Roberts, o rifyn Medi 2015.

Yn ystod y flwyddyn diwethaf bu aelodau Cofio Cwmorthin yn brysur gyda Chynllun Cwmorthin.  Er gwaetha tywydd gwael yr haf, gyda chymorth ein partneriaid -Antur Stiniog a D&C Jones Cyf, aeth y gwaith o ddiogelu'r tai a'r capel rhagddo'n dda.  Cwblhawyd y gwaith capio ar Tai Llyn, Capel Tiberias, Capel y Gorlan, Stablau Rhosydd a Tai Conglog.  Tociwyd y coed o gwmpas Plas Cwmorthin er mwyn rhwystro rhagor o niwed i'r adeilad.  Capio waliau Cwmorthin Uchaf yw'r cam nesaf.

Dan oruchwyliaeth Bill Jones codwyd pont Wyddelig er mwyn cerdded heb wlychu o ffordd Conglog i'r Plas. Ef hefyd yw Archeolegydd y Cynllun, a than ei gyfarwyddyd bu rhai o aelodau Cymdeithas Archeolegol Bro Ffestiniog yn cloddio yn Rhif 2 Tai Llyn.

Bydd lluniau o'r gwaith i'w gweld yn fuan ar wefan Cofio Cwmorthin*. Gwelir rhai eisoes ar dudalen gweplyfr y grŵp. (Roedd llun yn rhifyn Gorffennaf Llafar Bro hefyd wrth gwrs).

Gwnaed archwiliad hefyd y Rhif 13, ac yn ddiddorol iawn darganfuwyd dau, o bosibl tri, sgerbwd anifail yno – un tu ôl i'r lle tân, a'r llall o dan yr aelwyd. Mae'r esgyrn 'nawr yn cael eu harchwilio gan arbenigwyr milfeddygol.  Os gŵyr darllenwyr an unrhyw draddodiad o gladdu anifail yn y modd yma, cysylltwch â ni os-gwelwch-yn-dda ar infoATcwmorthinDOTcom neu adael nodyn yng Nghanolfan Antur Stiniog ynghanol y dre’.

Yn ystod y flwyddyn dangosodd amryw o ymwelwyr ddiddordeb yn y cynllun wrth gerdded heibio, gan gymeradwyo'r gwaith.  Unwaith y cwblheir y gwaith ar y fferm caiff y ffordd i Conglog
ei glanhau ar gyfer cerddwyr.  Achosodd tywydd gwael yr haf lifogydd difrifol a ffosydd wedi cau, gan greu wyneb mwdlyd eitha peryglus ar y ffordd.

Tai Conglog. Lluniau -Mel ap Ior

Fel Arweinydd y Cynllun hoffwn ddiolch i Tir a Môr a CAE am eu grantiau sylweddol, ac i bawb a gyfrannodd mor hael i'r cynllun.

Credaf y bydd digon o gyllid i orffen y gwaith capio, ond bydd angen codi rhagor o arian i wella cyflwr y llwybrau yn y Cwm.

Hoffai Cofio Cwmorthin hefyd ddiolch i Dilys Jones, Cae Clyd, am rodd o £25 at yr achos er côf am ei gŵr Griff. Diolch o’r galon i chi Dilys.

-------------------------------




*Gwefan Cofio Cwmorthin (Dim cysylltiad gyda Llafar Bro)