24/01/43 Presenoldeb isel. Tywydd gwlyb a stormus bob dydd a llawer o’r genethod yn dioddef o annwyd trwm, 2 yn dioddef o’r crafu – gyrrwyd hwy i Harlech i’r ysbyty i gael sylw.
01/02/43 Mae’r ysgol yn dechrau am 9.30 a.m eto am fod y boreau yn dywyll iawn. Presenoldeb yn isel – annwyd trwm a dolur gwddw.
10/02/43 Tywydd yn dal yn wlyb iawn a stormus. Mae’r plant yn cyrraedd yr ysgol yn wlyb. Pan maent yn dychwelyd o ginio’r ysgol ym Mrynbowydd, maent yn gorfod sychu eu sanau o flaen y tân. Llawer ohonynt yn methu cael wellingtons. ('unable to procure' yw’r cofnod. Nid ydynt yn dweud pam, ai prinder yn y siopau, neu brinder pres?)
07/04/43 O gwmpas 11 y bore daeth drycin – storm o wynt a glaw difrifol. Roedd yn rhy beryglus i ollwng y plant am 11.40. Roedd rhaid i’r 36 o enethod oedd yn cael cinio ymlwybro drwy’r gwynt a’r glaw. Pan ddychwelodd y genethod am 12.25 roeddynt yn wlyb diferol. Gan fod y tywydd wedi gwella ychydig fe’u gyrrwyd adre.
20/04/43 Am ei bod yn braf aeth yr athrawes a phlant Std. 1 i lawr i’r coed am awr i gael gwers natur.
20/04/43 Aeth dosbarth 3, 4 a 5 i fyny i Gwmorthin gyda’u hathrawon.
21/04/43 Aeth Std. 1 i (felin) Pant yr Ynn lle y gwelsant edafedd yn cael ei drin a’i wehyddu. Aeth Std. 1 hefyd i lawr i’r coed am wers natur gan ddod ag enghreifftiau o flodau gwyllt ac yn y blaen. Aeth Std. 3, 4 a 5 at Lyn Ffridd gan sylwi ar y mynyddoedd a’r dirwedd.
09/07/43 Un yn dioddef gan y dwymyn goch
10/12/43 Epidemig o ffliw ac annwyd.
26/05/44 Plant wedi gwlychu’n ofnadwy yn cael mynd adre’n fuan.
22/05/44 Cyflenwad llefrith i’r ysgol. Dechreuodd y trefniant gyda Mr D. Lewis, Garfan Dairy. Y gost 1/2d – sef dime am 1/3 peint o lefrith. 109 o blant allan o 140 gymerodd fantais ar y cyfle.
10/01/45 Tywydd yn ofnadwy o oer. Trwch o eira.
11/01/45 Std. 2 – disgynnodd plentyn yn yr iard a thorri ei ddant. Cafodd sylw’n syth gan Mr Jenkins.
18/01/45 Tywydd gwyllt. Gwynt cryf a glaw di-baid.
19/01/45 Trwch o eira yn y nos. Y ffyrdd yn beryglus wedi rhewi’n ddrwg.
22/01/45 Dal i fwrw eira. Mae’r lluwch yn bur ddwfn.
25/01/45 Y tywydd yn dal yn oer iawn -y dŵr wedi rhewi yn y toiledau. Y glo wedi gorffen a’r bobl sy’n cyflenwi’r glo yn methu ei ddanfon o achos yr eira a’r rhew. Dim ysgol yfory.
29/01/45 Daeth yr athrawon a rhai o’r genethod i’r ysgol ond cafwyd caniatâd i gau’r ysgol.
31/01/45 Mae’r tanau wedi eu cynnau gan fod deg cant o lo wedi cyrraedd yr ysgol. Mae’n dechrau meirioli ac mae presenoldeb yn gwella 66% y bore, 78% pnawn.
05/02/45 Ni allai D. Lewis gyflenwi’r llefrith i’r ysgol am ei fod wedi rhewi!
22/02/45 Daeth y llefrith i’r ysgol. Rhoddwyd rhybudd ar y radio yn y prynhawn y bydd cadoediad yn Ewrop heno ac y trefnir dau ddiwrnod o wyliau i ddathlu Victory in Europe i bob un gweithiwr drwy’r wlad. Felly gwyliau 08/05/45 a 09/05/45.
05/07/45 Diwrnod lecsiwn – dim ysgol.
Bu’r llyfrau dognu yn dal i fynd tan 1954 ond erbyn diwedd y 1950au roeddynt yn dweud wrthym you’ve never had it so good.
-------------------------------
Detholiad yw'r uchod, o erthygl a ymddangosodd yn wreiddiol yn rhifyn Ionawr 2018.
Dilynwch y gyfres efo'r ddolen isod. (Rhaid dewis 'web view' os yn darllen ar y ffôn.)
Llun Paul W
Diddorol iawn ydi hwn! Diolch. This is very interesting Thank you.
ReplyDelete