Nid Diwedd y Lein

Ar ôl blynyddoedd maith o geisio cael synnwyr ynglŷn â dyfodol y rheilffordd rhwng y Blaenau a Llyn Trawsfynydd, gallwn rannu’r newyddion gwych y mis hwn fod yr NDA -Awdurdod Dadgomisiynu Niwclear- wedi cadarnhau* wrth Liz Saville Roberts, ein haelod seneddol, nad oes ganddyn nhw fwriad o ddefnyddio’r rheilffordd eto! 

Bont Fawr Pengelli. Llun PW

Mi gofiwch efallai fod neuadd Ysgol y Moelwyn yn llawn dop ym mis Gorffennaf 2015 mewn cyfarfod cyhoeddus i drafod dyfodol y rheilffordd. Roedd yn amlwg fod y mwyafrif llethol yno o blaid datblygu llwybr beicio a cherdded, yn hytrach na thrên bach i dwristiaid. 

Mor bell yn ôl a 2001 cafwyd adroddiad arbennigol oedd wedi edrych ar sut i ddatblygu’r rheilffordd, a’r argymelliad terfynnol oedd mae llwybrau hamdden fyddai debycaf o ddod a budd i’r ddwy gymuned, bob pen i'r lein. Ond er dyfal ymdrechion gan Antur Stiniog ac eraill, gwrthod cydweithio wnaeth yr awdurdodau bryd hynny; tan rwan! Dyma gyfle euraid eto i fanteisio arno er budd trigolion Bro Stiniog a Thraws! 'Dychmygwch: dros chwe milltir o lwybr gwastad. Chwe milltir o gerdded a beicio diogel, di-draffig i deuluoedd ac unigolion!'

- - - - 

DYFODOL RHEILFFORDD BLAENAU-TRAWS
Deufis yn ôl bu i’r Cynghorydd Glyn Daniels a minnau gyfarfod â Network Rail er mwyn trafod y rheilffordd rhwng Blaenau Ffestiniog a Thrawsfynydd, a thrafod camau ymlaen i lanhau’r llinell. Cynhaliwyd cyfarfod ddiwedd Gorffennaf er mwyn trafod hyn, a sut fyddai hynny’n digwydd. 

Gobeithio gwelwn symud ymlaen o fewn y misoedd nesaf, a bydd cyfle i’r gymuned gael bod yn rhan o’r glanhau yma hefyd. Bydd trafodaeth ar ddyfodol y linell yn dechrau yn fuan (dwi wedi gofyn am ddyddiad pendant ganddynt) ac mae’n bwysig i’r gymuned fod yn rhan o’r drafodaeth yma.
-Elfed Wyn ap Elwyn

- - - -

Yn dilyn y newyddion bod dyfodol y rheilffordd rhwng Blaenau Ffestiniog a Trawsfynydd yn destun ymgynghoriad swyddogol gan y sefydliadau a’r awdurdodau, mae cyfle gwirioneddol, unwaith ac am byth, i ni yma ym Mro ‘Stiniog ddod ynghyd a lleisio barn, a chymeryd y cyfle i sicrhau bod yr adnodd gwerthfawr yma yn cael ei warchod a’i ddatbygu er lles y gymuned i’r hir dymor.

Nid gor-ddweud ydi y byddai datblygu y llinell fel adnodd hamddena yn trawsnewid bywydau, a iechyd a lles trigolion lleol yn ogystal â denu ymwelwyr o gymunedau a threfi cyfagos fyddai’n cyfrannu at yr economi lleol yn gynaliadwy, yn gymdeithasol, ac yn economiadd.

Mae nifer o sefydliadau, grwpiau a mentrau wedi mynd ati i drïo datblygu syniadau i ddefnyddio’r llinell, gan cynnwys Cyfle Ffestiniog, ac yn fwy diweddar Antur Stiniog a’r syniad o ddatblygu felorêl neu geffyl hearn ‘Stiniog.

Efallai mai’r ffordd orau i ni ddechrau trafod a lleisio barn am ddyfodol y llinell ydi cychwyn wrth ein traed a dod ynghyd ar gyfer diwrnod llnau mawr... Gwyliwch y gofod am ddyddiadau!
-Ceri Cunnington

- - - - 

Gallwch ddarllen rhywfaint o’r cefndir yn erthygl “Chwarae Trên?”

Pan bostiodd Elfed ar Facebook rai wythnosau yn ôl y byddai’r NDA yn ymgynghori ar ddyfodol y lein ym mis Tachwedd, mi gafodd lawer iawn o ymateb gan bobl Stiniog. Teg dweud unwaith eto, fod y sylwadau a’r ymatebion yn llethol o blaid llwybr cerdded a beicio. 

Gweler hefyd golofn y Cyngor Tref -Senedd Stiniog. Ewch ati i annog ein cynhorwyr i gefnogi defnydd cymunedol o’r lein!

Cofiwch bawb, dewch i gyfrannu at y drafodaeth a thorchi llewys hefyd, pan gawn ddyddiadau ar gyfer yr ymgynghoriad a dyddiad i glirio’r llwyni a’r sbwriel o’r lein, er mwyn dangos ein bod ni oddifrif ynglŷn â datblygu’r lein yn adnodd cymunedol, cynaliadwy, gwerthfawr!
-Gol.
- - - - - - - - - 

Ymddangosodd ar dudalen flaen ac oddi mewn i rifyn Medi 2023

- - - - - - - - - 

* Dyma ddiweddariad, o rifyn Hydref 2023:

NID DIWEDD Y LEIN

Yn ein darn am y lein rhwng y Blaenau a’r Traws ar dudalen flaen rhifyn Medi mi adroddodd Llafar Bro fod yr Awdurdod Dadgomisiynu Niwclear wedi cadarnhau nad oes ganddyn nhw fwriad o ddefnyddio’r rheilffordd eto. 

Ers hynny maen nhw wedi gwadu hynny (e-bost gan Bennaeth Cyfryngau yr NDA, Medi 22). Dyma be ddywedodd yr NDA am y rheilffordd yn yr ebost hwnnw: 

“No decisions have been taken on the future of the line. We will continue to engage with the local community throughout this process.”

Diolch yn fawr i’n aelod seneddol Liz Saville Roberts am ei chymorth ers hynny: ei dealltwriaeth hi o gyfarfod Teams efo prif weithredwr a chynrychiolydd arall o’r NDA ar 28ain Gorffennaf, oedd nad oedd ganddyn nhw ddiddordeb yn y rheilffordd! Mae hi rwan am sgwennu atyn nhw yn gofyn am gadarnhad.

Mae hyn yn dangos pa mor bwysig y bydd hi i bobl Stiniog a Traws gymryd rhan yn yr ymgynghoriad ar ddyfodol y lein yn yr wythnosau nesa. Mi fydd Llafar Bro yn siwr o dynnu sylw pan ddaw mwy o fanylion. Cadwch lygad ar ein cyfryngau cymdeithasol hefyd.
-PW, golygydd rhifyn Medi.