24.1.23

Hanes Rygbi Stiniog. 1974-75

Pont y Pant –y Cae Cyntaf 

Ail bennod cyfres Gwynne Williams

Ar ôl chwarae y gemau i gyd oddi cartref cafwyd cae  - ym MHONT Y PANT, 6 milltir o'r Blaenau. Roedd Clwb Rygbi Blaenau Dolwyddelan yn glwb ‘Ardal’ – yn ymestyn o Drawsfynydd hyd at Ddolwyddelan i’r gogledd, a daeth hyn yn fendithiol iawn wrth gael hyd i gae CYNTAF y Clwb. 

Ychydig tu allan i Ddolwyddelan roedd hen gae chwarae dan ofalaeth Ymddiriedolaeth John Chorley, gyda lle i chwarae tenis, bowlio a phêl droed ond doedd fawr o ddefnydd wedi bod ar y lle ers yr Ail Ryfel Byd. Daeth y lle i sylw dau frawd a selogion a chwaraewyr Bro o ardal Dolwyddelan, Ieuan a Victor Evans, yn dweud bod cae ym Mhont y Pant ar gael – cae cartref  cyntaf !  Cafwyd caniatad Ysgrifennydd yr Ymddiriedolwyr, Lewis Roberts i ddefnyddio'r cae a’r Pafiliwn (ystafell newid ).

Dim peth hawdd oedd symud ymlaen, cafwyd pyst rygbi o ardal Traws, ac fe'i cludwyd i’r cae gan gwmni John Roberts Ffestiniog, lle cafwyd sawl problem am eu bod mor hir -tua 30 i 40 troedfedd yn enwedig ar y troad i Blaenau o’r A487 i’r A496 wrth dŷ GlynMor Maentwrog. Tynnodd pawb at ei gilydd i rhoi trefn er bod neb wedi defnyddio'r cae ers blynyddoedd. Codwyd y pyst ar ôl tyllu pedwar twll o dan orychwyliad Dr Boyns gyda rhawiau mewn pridd meddal  –ond roedd rhaid eu hail osod – mewn llai na pythefnos gwelwyd eu bod yn gwyro ac felly roedd rhaid eu hail osod mewn concrit gan aelodau oedd gyda fwy o brofiad o wneud y gwaith yma.  

Bob dydd Sadwrn, gêm ym Mhont y Pant – ‘roeddwn yn gadael y tŷ yn y Blaenau cyn cinio ac anelu am y cae i fflatio neu chwalu tomenni tyrchod daear oedd bron mor uchel a Chastell Dolwyddelan ac  wedyn trio marcio’r cae i’r gêm cyn gwirfoddoli i redeg y lein fel llumanwr! 

Nôl ym mis Ebrill 1974 fel y gwelwch "Blaenavon Festiniog" oedd Undeb Rygbi Cymru wedi ei roi fel enw ar y clwb Rygbi!

Cafwyd caniatad i gynnal ymarferion ar gaeau chwaraeon Ysgol y Moelwyn  -sef Caeau Dolawel. 

23 Tachwedd 1974   Noson Caws a Gwin. Adloniant “ Y Mellt”; 

24 Tachwedd 1974  Ffair Nadolig Aelwyd yr Urdd.

Chwraewyd y gêm GYNTAF ar gae Pont y Pant yn erbyn Llangefni ar Ragfyr 28 1974, ond er colli 6 – 20 dyma agor pennod gyffrous yn hanes y clwb wrth i bawb dynnu at ei gilydd i roi y lle ar ei draed.  Roedd gwell cyflwr ar y Pafiliwn, adeilad tair ystafell, gyda’r tȋm cartref yn un ystafell, ymwelwyr yn y llall ac yn y canol, yr olchfa sef bath tŷ cyffredin, llenwi’r bath gyda dŵr poeth o churns o Hostel Ieuenctid Pont y Pant dros ffordd, a dŵr o Afon Lledr a dyna ni ac ar ôl y gêm 30 o ddynion cyhyrog, nobl yn ymladd am ddiferyn o ddŵr ! – Ond penderfyniad rhai oedd neidio i Afon Lledr!

Penderfyniad y pwyllgor oedd cysylltu’r Pafiliwn gyda’r prif gyflenwad dŵr yn mis Tachwedd 1975. Daeth pethau yn well erbyn Ionawr 1976 - roedd Huw Williams Dolwyddelan a Glyn Knight Griffiths wedi gosod system soffisdigedig mewn lle gyda chawodydd yn pistillio'n  hamddenol dros yr hogiau i bwll nofio plastig oedd yn draenio drwy dwll yn y llawr - moethusrwydd llygredig!! – ond anelu i ymolchi yn Afon Lledr roedd hanes rhai o hyd!

Mynd wedyn ar ôl y gêm i’r Gwydr i dorri syched – nid oedd trwydded gan y dafarn i agor o 3 tan 6 –felly shandi oedd gofynion y prynhawn ½ cwrw a ½ lemonêd -ond fel roedd y tymorau yn mynd yn ei blaen aeth y peint yn beint gyda lemonêd 'tops'. Roedd rhaid cael bwyd – roedd hogia Bro yn talu “Match fee" fel gallai’r  hogiau o dȋm yr ymwelwyr cael bwyd cyn iddynt droi am adref.

Canlyniadau ar ôl gorffen y tymor CYNTAF 1974 - 1975 

Chwarae- 22        Ennill- 8    Colli- 14        Pwyntiau o blaid-  206  / yn erbyn-  307 

7 Fai 1975   Cyfarfod  Blynyddol

Gwneud Cerdyn Aelodaeth yn cynnwys rhestr o gemau’r tymor / enwau Is-Lywyddion.

Aelodaeth £ 0.50 Chwaraewr/ Cymdeithasol £ 0.25  

Trysorydd - Elw  £ 126.99                

Ethol 1975 /1976     Llywydd RH Roberts / Cadeirydd Alan Gwynant Jones / Ysgrifennydd Trefor Wood / Trysorydd Glyn E Jones / Ysgrifennydd Gemau Gwynne Williams / Aelodau Eraill Nigel Bloor/ Bryn Calvin Roberts / Ieuan Evans / Michael Jones

Chwaraewr Mwyaf Addawol       Ken Jones 

Ail-enwi'r clwb  -CLWB RYGBI BRO  FFESTINIOG                 


Bathodyn y clwb  -PEN MAHARAN. Cynllunwyd gan frawd Bryn Calvin  - Robert Roberts.

 

 

Mai 24 1975     Noson Cymdeithasol, Gloddfa Ganol
23 Awst 1975   Taith Gerdded Noddedig  (£112.64 )  Cario pyst rygbi Pont y Pant i Flaenau Ffestiniog; Y weithred symbolaidd o gario postyn dros y mynydd.

Cael Cyfarfodydd Pwyllgor y Clwb yn y gwahanol dai Tafarnau lleol - Cwm, North Western, Lyndale, Cross Keys, Manod a Meirion.

23 Rhagfyr  1975          Cyfarfod  Blynyddol Arbennig (Cross Keys)
 Etholwyd    Cadeirydd Dr Arthur R Boyns / Is Gad Glyn E Jones / Ysg Elfed Jones                Trysorydd  Glyn E Jones / Ysg. Gemau  Gwynne Williams                      

Hyfforddwr ac Is Gapten Huw Joshua /Capten Nigel Bloor. Pwyllgor   Eraill    Merfyn C Willams / Bryn C Roberts / Ieuan Evans / Michael Jones 

Ffurfio Pwyllgor Merched

Chwaraewr  Mwyaf Addawol  -Graham Thomas

UFA:   CYMRAEG fydd iaith gyntaf y Clwb!

27 Rhagfyr 1975              Bro 18      Alltudion   17

- - - - - - 

Ymddangosodd yr uchod yn rhifyn Rhagfyr 2022. Bydd mwy yn dilyn.

No comments:

Post a Comment

Diolch am eich negeseuon