28.5.21

Chwedl Calaffate

Addasiad Cymraeg cyntaf chwedl o Batagonia, gan Lleucu Gwenllian
Gwasg Carreg Gwalch, £6.50

El que come calafate, siempre vuelve – Mae’r sawl sy’n bwyta’r calaffate, wastad yn dychwelyd.

Os ei di i’r Wladfa, rwyt ti’n siŵr o gael cynnig jam ffrwyth y Calaffate, ac rwyt ti’n sicr o weld y blodau aur tlws yn tyfu dros y paith. 

Yn ôl y sôn, caiff pawb sy’n blasu’r ffrwyth eu swyno i ddod yn ôl i Batagonia.

Amser maith yn ôl, ymhell cyn bodolaeth y Wladfa, roedd merch ifanc dlos yn byw ymysg llwyth y Tehuelche – pobl wreiddiol talaith Chubut. 

Un dydd, wrth chwilio am baent i’w nain, dyma Calaffate yn cyfarfod bachgen o lwyth y Selk’nam – gelynion y Tehuelche! 

Wrth i’r ddau sgwrsio dyma nhw’n disgyn mewn cariad, ond dydi llwybr cariad byth yn ddirwystr ...


Dyma’r addasiad Cymraeg cyntaf o’r chwedl drist o gariad, brad a thor calon, sy’n rhoi cipolwg i ni o fywyd ym Mhatagonia ymhell cyn i’r Cymry groesi’r môr yn 1865. Wedi’i anelu ar gyfer plant 7-11 oed.

Meddai’r awdur, Lleucu Gwenllian:

“Yn ôl yn 2018, cefais y cyfle i deithio i’r Wladfa am fis diolch i Ysgoloriaeth Patagonia Cyngor Tref Ffestiniog. Roedd popeth yno mor hudolus - y bobl a’u hacen Sbaeneg-Gymraeg hyfryd, y bwyd, y mynyddoedd a’r paith a’r bywyd gwyllt; ond yr hyn ddaliodd fy nychymyg oedd dysgu am y berthynas rhwng y Cymry a’r Tehuelche. Clywais y dywediad y bydd pawb sy’n blasu ffrwyth y Calaffate yn dod yn ôl i Batagonia, a gyda ‘chydig o ymchwil dois ar draws chwedl Calaffate. Yn ôl y chwedl, caiff pawb sy'n bwyta’r Calaffate eu hudo gan y tir yn yr un ffordd a gafodd y cariadon ifanc yn y stori eu hudo gan ei gilydd.”


Ychwanegodd: 

“Mae’r addasiad yma o’r chwedl wedi bod yn llafur cariad i mi dros y ddwy flynedd ddiwethaf - mi wnes i ddisgyn mewn cariad efo'r stori, y cymeriadau a’r diwylliant cyfoethog. Dwi wedi gwneud fy ngorau i ddod â nhw yn fyw, a dwi wir yn gobeithio y byddwch chi'n mwynhau’r chwedl gymaint â gwnes i."

Mae'r awdur a'r cyflwynydd teledu poblogaidd Bethan Gwanas wedi rhoi adolygiad hyfryd o'r llyfr ar ei blog:

"Dwi wedi dotio! Mae’r llyfr yma’n berl" meddai. "Mae’n cael ei farchnata fel llyfr i blant 7-11 oed, ond mae’n addas i bawb dros 11 hefyd yn fy marn i. Bu’r llyfr yn llafur cariad i Lleucu am ddwy flynedd, ac mae’r llafur hwnnw’n dangos, a’r cariad hefyd. Diolch am ei sgwennu a’i ddarllunio, Lleucu.

- - - - - - -

Gallwch brynu Chwedl Calaffate mewn siopau llyfrau ledled Cymru ac ar y we drwy wefan y wasg, www.carreg-gwalch.cymru  a gwefan y Cyngor Llyfrau,  www.gwales.com

Mae Lleucu Gwenllian yn ddarlunydd 24 oed o Flaenau Ffestiniog ac â BA mewn Darlunio ym Mhrifysgol De Cymru, Caerdydd. Gellir gweld esiamplau o’i gwaith ar ei chyfrif Instagram a Facebook @studio.lleucu. 

Mae hefyd wedi cyfrannu gwaith celf at Llafar Bro . Hi hefyd yw artist Deg o Chwedlau Dyffryn Conwy, Myrddin ap Dafydd a chyfres Gwyliau Gwirion Fferm Cwm Cawdel, Gwennan Evans.




No comments:

Post a Comment

Diolch am eich negeseuon