Cymuned a Chorona

“85% o bobl Bro Ffestiniog yn teimlo bod y gymuned yn gwneud mwy i helpu pobl yn ystod yr argyfwng. Yn ogystal, roeddynt yn amlwg yn poeni am yr effaith ehangach ar y bobl sy'n byw yno a’r amgylchedd yn hytrach na'r effaith ar yr economi."

Nid yw’n syndod erbyn hyn fod y firws corona wedi cael effaith seismig ar ein bywydau ac wrth i’r cyfnod clo ddechrau lleddfu, mae hi’n bwysig dechrau meddwl am yr adferiad.  Sut mae ceisio am newid er gwell?  Er bod y cyfnod clo wedi bod yn gyfnod dyrys a chaled i nifer, oes canlyniadau positif, annisgwyl y gallwn barhau?  Mae cymuned Bro Ffestiniog wedi bod yn gofyn rhai o’r cwestiynau hyn yn ogystal â cheisio darganfod sut mae’r trigolion wedi ymateb i’r argyfwng a pa effaith mae’r newid hwn wedi cael ar eu bywydau. 

Fel rhan o brosiect ymchwil cymunedol Cwmni Bro Ffestiniog, gofynnwyd i aelodau'r gymuned lenwi arolwg ar-lein am eu profiadau o'r firws.  Bu’n gyfle i holi am eu pryderon ac am yr effaith y byddai'r newidiadau yn ei gael ar eu cymuned, yr economi a'u cymdogion. 

 

Mae'r ymchwil yn ymdrech gydweithredol rhwng sawl unigolyn a sefydliad sy'n gwasanaethu'r gymuned, wedi'i gydlynu gan yr Athro Julie Froud a'r Athro Karel Williams, Ysgol Fusnes Prifysgol Manceinion. Maent yn arweinwyr ym maes astudio’r economi sylfaenol ac wedi bod yn allweddol wrth ddylanwadu ar academyddion, llunwyr polisi a’r llywodraeth yng Nghymru. Aelodau eraill o'r tîm cydweithredol yw Dr Lowri Cunnington, Prifysgol Aberystwyth, tîm ymchwil a dadansoddeg Cyngor Gwynedd, Arloesi Gwynedd Wledig, Cyngor Tref Ffestiniog, a gweithwyr datblygu yng nghwmni Bro Ffestiniog. Ac, yn bwysicaf oll, pobl Bro Ffestiniog.

Hyd yn hyn, cafwyd oddeutu 250 o ymatebion i'r arolwg ac mae rhai o'r data cychwynnol wedi darparu mewnwelediad diddorol. Roedd cyfran sylweddol, tua 85% o'r cyfranogwyr yn teimlo bod cymuned Bro Ffestiniog yn gwneud mwy i helpu pobl yn ystod yr argyfwng.  
 

Yn ogystal, roeddynt yn amlwg yn poeni am yr effaith ehangach ar y bobl sy'n byw yno. Ond o adfyd mae yna wytnwch amlwg gan y gymuned i gefnogi ei gilydd ac i sicrhau bod Bro Ffestiniog yn parhau i allu meithrin datblygiad economaidd, amgylcheddol, cymdeithasol, diwylliannol ac addysgol yr unigolion a’r ardal.

Mae gan yr ymchwil hefyd arwyddocâd ehangach oherwydd ei fod yn darparu gwersi, yn enwedig ar yr economi sylfaenol, a fydd yn berthnasol i ddeall a datblygu cymunedau eraill yng Ngwynedd ac ar draws Cymru.
 

Darllenwch yr adroddiad yn llawn.
Os ydych chi'n byw ym Mro Ffestiniog ac os nad ydych chi eisoes wedi llenwi'r arolwg, ystyriwch wneud hynny os gwelwch yn dda, trwy ddilyn dolen o FB/Twitter.
Mae eich barn chi’n bwysig iawn i ni. Diolch.
Ceri Cunnington
-----------------------------

Ymddangosodd yn wreiddiol yn rhifyn Medi 2020, y rhifyn papur cyntaf i ni gyhoeddi ar ôl haf o rifynnau digidol (sy'n dal ar gael am ddim ar wefan Bro360)