Senedd Stiniog -Cofeb a Baner

Sefydlwyd Gweithgor – o rai o gynghorwyr Rhiw a Bowydd, er mwyn trin a thrafod y cynlluniau diweddaraf ar gyfer gosod safle MUGA (Multi Use Gaming Area) yn y Parc. Rhaid cyfaddef, mae’r cynlluniau i weld yn rhai da dros ben a bydd yn sicr o fod yn ased gwerthfawr i’r dref. Mae’r Pwyllgor wedi cyfarfod yn barod a’r gwaith hyn wedi dechrau.

Hefyd yn y cyfarfod, trafodwyd llythyr a dderbyniodd y Cyngor gan aelod o’r cyhoedd. Roedd yn sôn am hanes chwarelyddol y dref a gan fod llechfaen y ffownten yn Diffwys bellach yn segur, a pham na ellir ei throi’n gofeb i’r chwarelwyr hynny a gollodd eu bywydau yn y diwydiant? 

Pam ddim yn wir, mae hi’n sefyll yng nghanol y dref yn gwneud dim fel y monolith mawr yna ar ddechrau 2001: A Space Odyssey ar hyn o bryd tydi, (gwell peidio sôn am fwncïod o’i hamgylch!). 

Cafodd y cynnig ymateb dda yn y Siambr a phenderfynwyd bwrw ymlaen gyda’r syniad o osod plac o ryw fath arni. Bwriedir ymholi os oes arian a’r gael o’r Gronfa Lefelu neu o gronfa Llewyrch o’r Llechi i wneud y gwaith. Yn y drafodaeth cytunwyd na ddylid gwneud ymgais i enwi unigolion ond dylai’r gofeb yn hytrach gofio’r holl chwarelwyr hynny a fu farw, unai’n uniongyrchol drwy ddamwain drychinebus neu o ganlyniad i’r llwch a fu’n raddol yn cau eu hysgyfaint. Rydym yn cofio’r milwyr a gollwyd yn y Rhyfeloedd Byd yn y dref, dylem gofio’r arwyr fu’n gweithio yn y chwareli hefyd dybiwn i.

Cytunwyd, wedi cynnig gan y Cyng. Marc Thomas, i hedfan baner Y Ddraig Aur yn y dref drwy fis Tachwedd er cof am frwydr Twthill, (2il o Dachwedd, 1401), ble cododd Owain Glyndŵr y faner wrth ymosod ar dref frenhinol Caernarfon. Ni wnaeth yr un o’r ddwy ochr orchfygu ond fe adroddwyd fod tua 300 o filwyr Cymreig wedi eu lladd yno gan amddiffynwyr estron y dref.

Yn y cyfarfod Mwynderau (21/10/24), cafwyd manylion am gyflwr diweddaraf y caeau chwarae a’r llwybrau cerdded a phenderfynwyd mynd ati i wneud y gwaith a argymhellwyd gan y swyddogion.

Penderfynwyd hefyd i fynd ati i drin coed ar Sgwâr Oakeley. Mae’r coed wedi tyfu’n flêr ac angen eu tocio.
DMJ (barn, nid cofnod swyddogol sydd uchod)

- - - - - - - - - - 

Rhan o erthygl a ymddangosodd yn wreiddiol yn rhifyn Tachwedd 2024