Cymdeithas Ted Breeze Jones

Yr oedd Ted Breeze Jones (1929-1997) yn adarydd a ffotograffydd o fri, yn ddarlithydd graenus ac yn awdur toreithiog. Yr oedd yn un o naturiaethwyr amlycaf Cymru yn yr ugeinfed ganrif a chafodd ei waith lawer iawn o sylw yn y cyfryngau - yr oedd yn aelod o banel Seiat Byd Natur Radio Cymru am nifer mawr o flynyddoedd ac fe wnaeth nifer o raglenni teledu.


Roedd yn ddylanwadol yn ei filltir sgwâr, ardal Blaenau Ffestiniog a Thrawsfynydd, ond yn sgil ei ddarllediadau radio poblogaidd, teimlid ei ddylanwad ledled Cymru.

Dyn tawel a diymhongar iawn oedd Ted. Yn dilyn ei farwolaeth, daeth criw o'i ffrindiau ynghyd a phenderfynu sefydlu cymdeithas er budd adar a bywyd gwyllt er cof amdano ac mewn gwerthfawrogiad o'i gyfraniad i fyd natur. Dyna sut y sefydlwyd Cymdeithas Ted Breeze Jones.

Gwelir yr uchod ar wefan y Gymdeithas 

Dw i’n ei gofio’n iawn yn byw yn rhif 9 Heol Dorfil a finnau yn ddisgybl yn Ysgol y Bechgyn Maenofferen ac yn ei ddosbarth 1960-61. Athro Standard 3 oedd Ted Breeze ac yng nghornel y stafell roedd Bwrdd Natur parhaol a phob math o ryfeddodau yn cael eu dangos. Dysgwn enw pob blodyn a phob aderyn oedd i’w gweld yn lleol yn Gymraeg, a hyfryd oedd cael mynd i gefn y tŷ yn Dorfil, dros y ffordd i fy nghartref i weld ei adar … rhai wedi eu clwyfo a byddai pawb yn dŵad a’r rheini draw ato i weld os medrai eu gwella.

Gwych o beth felly yw’r teithiau cerdded difyr a drefnir gan y Gymdeithas … nifer o gwmpas ardal Llafar Bro a cheir môr o wybodaeth gan yr aelodau am wahanol dyfiant, adar ac anifeiliaid gwyllt ynghyd ac unrhyw beth arall sy’n dal sylw ar y daith. Yn ddiweddar bu’r Gymdeithas yn crwydro o gwmpas Llyn Traws, taith dan ofal Dewi Jones, Brynbowydd … doedd fawr o adar i’w gweld bryd hynny ond cawsom wybodaeth arbenigol gan Twm Elias ar sut i nabod cen a ffwng … rhywbeth na wyddwn ddim amdano o’r blaen.


Dyma weithgareddau nesaf y Gymdeithas, ond os oes diddordeb gennych mewn byd natur ewch i wefan y Gymdeithas i weld os oes taith at eich chwaeth ac ymunwch.
TVJ


 --------------------------

Ymddangosodd yn rhifyn Hydref 2017