Stolpia- ‘Stiniog 100 Mlynedd Yn Ôl

Pytiau o 1925 gan Steffan ab Owain 

- Agor Ysbyty Coffa Ffestiniog (Tybed beth a fyddai ymateb yr hen drigolion pe baent yn gwybod ei fod wedi ei gau fel Ysbyty?)

- Aeth bws yn sownd mewn lluwchfeydd ar yr Allt Goch a bu’n rhaid i’r teithwyr gerdded i fyny i’r Llan i gyfarfod bws arall.

-Cafodd Peter Macauley Owen, Frondeg, sef disgybl yn Ysgol Sir Ffestiniog, arddangosfa yng Ngholeg yr Iesu, Rhydychen.

- Ar ôl bod yn gauad ac yn rhannol dan ddŵr am sawl blwyddyn ail-agorwyd Chwarel Cwm Orthin gan gwmni Oakeley

- Dedfrydwyd Neil Doherty i fis o garchar a llafur caled am ddwyn par o fwtias (boots) gwerth £1.4s oedd y tu allan i siop yn Stryd yr Eglwys.

-Cynnal Eisteddfod Blodau’r Oes am y tro cyntaf. Tros 300 yn ymgeisio ar wahanol destunau.

- Prif Swyddfa’r Post yn y Blaenau yn agored tan 7:30 yr hwyr. Pris stamp ar lythyr 1d.

- Arbrofwyd gyda defnyddio llwch chwarel i wneud ffyrdd gan Gyngor Tref Blaenau Ffestinog gydag un S. McPherson a oedd yn obeithiol y byddai’n rhoi hwb i chwareli llechi a gweithfeydd sets yr ardal. Gwnaed arbrawf trwy gymysgu llwch llechfaen a glwtin, ac yna gwenithfaen macadam ar ei ben a rholer tros y cyfan. Bu’n weddol lwyddiannus.

-Penderfynwyd sgrapio y pedwar gwn mawr Almaenaidd a anrhegwyd i’r dref fel troffïau rhyfel gan y Cyngor Dosbarth (Credaf mai ar gonglau y Parc yr oeddynt wedi cael eu gosod).

- Oherwydd diffyg galw am gerrig sets a cherrig ar gyfer gwneud ffyrdd bu’n rhaid cau Chwarel Wenithfaen Manod a rhoi’r dynion allan o waith. Bu oddeutu trigain (60) yn gweithio yno ar un adeg.

- Tra yn teithio adref gyda’i wraig tros Fwlch Gorddinan (Y Crimea) collwyd rheolaeth o’r car gan David Hughes, U.H. o’r Blaenau a bu bron iddo fynd tros ymyl oddeutu 100 troedfedd o gwymp, ac yn ddiau, byddai’r ddau wedi eu lladd. Rhywfodd neu’i gilydd, ataliwyd y car ar ffens digon tila fel ei fod ynghrog tros yr ochr. Yn y cyfamser, roedd Mrs Hughes wedi llewygu ond trwy ryw drugaredd daeth modurwyr eraill i’w cynorthwy a llusgwyd y car yn ôl ar y ffordd. (Tybed ymhle yn union y digwyddodd y ddamwain? Ai uwchlaw Llyn Ffridd y bu’r anffawd?)

Llun- Y ffordd tros y Bwlch cyn ei lledu (ymhell ar ôl 1925)

- - - - - - - - 

Ymddangosodd yn wreiddiol yn rhifyn Gorffennaf-Awst 2025