Noson i'w chofio

Darn allan o rifyn Rhagfyr 2013, gan Dafydd Roberts, yn son am noson o ffilmiau archif o Fro Stiniog yn 'stafell fawr Cell; ac isod, disgrifiad o'r noson a lluniau o wefan Archif Genedlaethol Sgrin a Sain Cymru.

Deallwn fod y noson yn un o gyfres o ddigwyddiadau mae'r Llyfrgell Genedlaethol yn mynd i'w cynnal yn y Blaenau yn yr wythnosau nesaf. Cyn gynted y gwyddwn be fydd ymlaen, mae Llafar Bro'n siwr o adael i chi wybod!


NOSON I'W CHOFIO

Fel un oedd yn bresennol yn y Cell ar noson dangos hen ffilmiau o'r Blaenau ychydig wythnosau yn ôl, mae'n rhaid dweud ei bod yn noson hynod o ddiddorol. Braf oedd gweld cynulleidfa dda wedi ymgynnull. 

Dangoswyd amrywiaeth o ddarnau ffilm, ac mae'n siwr fod llawer mwy yng nghrombil y Llyfrgell Genedlaethol – efallai y cawn gyfle i weld rhagor yn y dyfodol agos. 

Y ffilm wnaeth fy nharo fwyaf oedd yr un yn dangos agoriad swyddogol yr Ysbyty Coffa yn 1927 - gweld y cannoedd, os nad miloedd, o bobl oedd wedi ymgynnull i ddathlu'r achlysur. Gwelwyd gorymdaith hirfaith yn dod i fyny Stryd yr Eglwys. 

Golygfa wedyn o flaen yr Ysbyty lle 'roedd llwyfan wedi’i godi ar gyfer y siaradwyr. Golygfa arall tu cefn i'r Ysbyty, uwchben Cwmbowydd yn dangos y torfeydd oedd yno a'r holl ffordd i Ben Carreg y Defaid.

Mor wahanol oedd yr olygfa pan gaewyd yr Ysbyty Coffa a'r claf ola' yn cael ei chludo i Alltwen: dim ond naw dyn bach yn bresennol i dystio i'r achlysur trist. Diwrnod na chaiff ei anghofio byth.

-EDR

  

O wefan Archif Genedlaethol Sgrin a Sain Cymru:

Yn ogystal a dangos clipiau o raglennu teledu a ffilmwyd yn Blaenau dros y blynyddoedd, dangoswyd hefyd ffilmiau hŷn oedd yn dangos y dref yn ystod 20au a 30au’r ganrif diwethaf.

Ymysg y ffilmiau hyn oedd ffilm o 1927 oedd yn dangos agoriad swyddogol yr Ysbyty, sydd wedi ei chau, yn ddiweddar iawn.


Roedd ymateb y gynulleidfa eto yn gadarnhaol iawn, gyda sawl un wedi adnabod rhai o’r wynebau ar y sgrin.