Troedio'n Ol - Taliesyn o Eifion

Mwy o farddoniaeth gan fardd y gadair ddu wreiddiol, Taliesyn o Eifion, i gyd-fynd a cholofn rhifyn Gorffennaf y diweddar John Norman.

llun -Y Lolfa

Cwpled trist o’i gerdd at Eben Fardd ar golli dwy ferch

 Cledd a min oedd claddu merch

 Cledd deufin, claddu dwyferch.               

Ac englyn yn cydnabod iddo yntau hefyd gael colled tebyg.

 E welais innau las wyneb – merch  im

    Ym mraich oer marwoldeb,

 A’r rudd lwyd, oeraidd wleb – wedi gwywo,

 Lle gwelais yno yr holl glysineb.

Dywedir iddo lunio hon ger fynwent Llanymstwmdwy

 Yn Eifion y bu f’hynafiaid, - yno

    Hunant, hen anwyliaid;

 Wylo’r wyf, dy adael raid – fro lonydd,

 Ond tir Eifionydd yw cartre f’enaid.

Ac fe ganodd hon er cof am ei gyfaill Robert ap Gwilym Ddu o’r un plwyf.

 O, fy nhad annwyl fu’n denu – a’i gan

    Ei genedl i’w garu,

 Rhyw fodd gwnai pawb ryfeddu

 At beraidd dant y Bardd Ddu.

Ac fel hyn canodd o dan adfeilion Castell Dinas Bran.

 Englyn a thelyn a thant’ – a’r gwleddoedd

    Arglwyddawl ddarfuant;

 Lle bu bonedd Gwynedd gynt

 Adar nos a deyrnasant.

Englyn yn cyfleu pwysau pechod sydd yma

 Trwy’m buchedd y trwm bechais - gwaed yr Oen

    Gyda’i rinwedd geblais;

 Uchlaw oll, ag uchel lais,

 Iesu eilwaith groeshoeliais.

Arwydd tu allan i siop esgidiau:

 Ha! Y troed noeth, tyrd yn nes –hwde

    Esgidiau rhad cynnes!

 Rhag oer hin, eira a gwres

 Nychlyd cei dirion achles.

A dyma gwpled i’r alarch:

 Hwyliwr hardd, eiliw yr od,

 A gwsg ar fron ei gysgod.