22.3.24

Hen Furddunod a Phwerdy

Y siaradwr yng nghyfarfod Ionawr Cymdeithas Hanes Bro Ffestinog oedd Steffan ab Owain. Daeth criw da ynghyd i'w glywed yn traddodi ei drydedd darlith ar hen furddunnod y plwyf. 

Y tro hwn cychwynnodd gyda hanes Llennyrch y Moch a Thŷ Coch yn y Manod, cyn symud i dai a safai ger Llyn Dubach yn Chwarel Dŵr Oer. 

Oddi yno aeth â ni at Lyn Bowydd a Llyn Newydd ble yr oedd Hen Dŷ'r Mynydd a Thŷ'r Mynydd gan adrodd hanesion am drigolion yr annedd-dai hynafol hynny. 

Gorffennodd ei sgwrs gyda hanes y tai a oedd yn chwareli Maenofferen a Lord, sef Tyddynnod Maenofferen, Quarry Bank, Tŷ Pwdin, Tai Defn a'r Tŷ Uncorn Uchaf.

Cafwyd trafodaeth ddifyr ar y diwedd a rhannwyd straeon am gymeriadau a oedd yn byw yn rhai o'r hen gartrefi. Diolchwyd i Steffan gan Gwyn Lloyd Jones o'r Bala, sy'n aelod ffyddlon o'r gymdeithas.

Eifion Lewis oedd yn rhoi darlith cyfarfod Chwefror, a'i destun oedd Pwerdy Maentwrog. Cawsom hanes creu Llyn Trawsfynydd ganddo ac adeiladu'r argaeau gwreiddiol yn y 1920au; helaethu'r llyn yn y pumdegau efo camlesi, a'r argae newydd yn y 1990au.

No comments:

Post a Comment

Diolch am eich negeseuon