Ar Ddydd Llun Gŵyl y Banc diwedd Mai yn Neuadd Llan Ffestiniog, cynhaliwyd diwrnod o sgyrsiau i ddathlu a chofio bywyd yr hynod Sel Williams. Er y tywydd gwael, roedd hi’n braf gweld y Neuadd dan ei sang, gyda mwy a mwy o gadeiriau yn gorfod cael eu tynnu allan wrth i fwy o bobl ddod i wrando ar yr hanesion.
O dan arweiniad Robat Idris, cafodd y diwrnod ei rannu i mewn i 4 sesiwn oedd yn cwmpasu gwaddol Sel, sef Bro, Cymru, Rhyngwladol ac Addysg.
Yn gyntaf, cafwyd cyflwyniad gan Gwenlli Evans a Ceri Cunnington ar gyfraniad enfawr Sel i ddechreuad Cwmni Bro Ffestiniog, cyn symud ymlaen i’w gyfraniad ar lefel genedlaethol, gydag Angharad Tomos yn rhoi teyrnged arbennig iddo wrth drafod eu cyfeillgarwch a’i gefnogaeth i Gymdeithas yr Iaith.
Cafwyd hefyd sgyrsiau difyr gan Leanne Wood (cyn arweinydd Plaid Cymru) a Beth Winter (cyn Aelod Seneddol Llafur dros Gwm Cynon yn San Steffan) am eu profiad o weithio gyda Sel i geisio datblygu rhaglen debyg yn y Cymoedd i’r hyn y mae Cwmni Bro yn ei gyflawni.
Yn dilyn cinio yn Y Pengwern, cafwyd dwy sesiwn arall gyda dau o gyfeillion Sel - Huw Jones yn trafod y teithiau rhyngwladol y buodd arnynt yng nghwmni Sel, yn bennaf i wlad Ciwba, ble bu Sel o help mawr i sefydlu Cyfeillion Cymru Ciwba ac un o Gymru Ciwba a gyflwynodd gân o waith Ewan MacColl am y Chwyldro yng Nghiwba yn 1959.
I gloi’r diwrnod cofiadwy hwn, cafwyd sesiwn gyda 4 o bobl a fu dan ddylanwad Sel o’i gyfnod yn y byd Addysg. Yn eu mysg oedd Shan Ashton, un a gydweithiodd â Sel yn y Coleg Normal a Phrifysgol Bangor am sawl blwyddyn. Cafwyd storïau lu am eu cyfnod yn gweithio gyda’i gilydd, gyda’r gynulleidfa yn eu dyblau.
Roedd yn ddiweddglo perffaith i ddiwrnod arbennig yn cloriannu cyfraniad gŵr arbennig i’w gymuned a’i wlad.
Rhydian Morgan
- - - - - -
Ymddangosodd yn wreiddiol yn rhifyn Mehefin 2025